සාමාන්‍ය පෙළ විභාගය යනු දරුවකුගේ ජීවිතයේ ප්‍රධාන සන්ධිස්ථානයක් වන අතර, ඒ සඳහා නිසි මඟපෙන්වීම ලබාදීම ගුරුවරුන්ගේ සහ විදුහල්පතිවරයාගේ වගකීමකි. එහෙත්, සෑම දරුවකුම අනිවාර්යයෙන්ම ‘ඒ’ සාමාර්ථ නවයක් ලබාගත යුතු බවට නියමයක් නොමැති අතර, එය දරුවාගේ දක්ෂතාව මත රඳා පවතී.
කෙසේ වෙතත්, කලකට ඉහත දරුවකුගේ ඉලක්කයක්ව පැවති ‘ඒ’ නවය, අද වන විට පාසලක, කලාපයක හෝ පළාතක අධ්‍යාපන බලධාරීන් පීඩනයට ලක් කරන මෙවලමක් බවට පත්ව තිබේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දරුවන් දැඩි මානසික පීඩනයකට ලක්වන අතර, ඇතැම් විට සියදිවි නසාගැනීමට පවා පෙළඹෙන අවස්ථා වාර්තා වේ.
හෝමාගම, මහින්ද රාජපක්ෂ ජාතික පාසලේ 11 වන ශ්‍රේණියේ ඉගෙනුම ලැබූ රුචිකා ඉන්දුමා අධිකාරී නම් 15 හැවිරිදි ශිෂ්‍යාව, මෙවර සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයට සූදානම් වෙමින් සිටියදී 2025 ජූලි මස 30 වන දින සියදිවි නසාගෙන තිබුණේ පාසලෙන් එල්ල වූ බව කියන දැඩි මානසික පීඩනය හේතුවෙනි. ඇය 2022 වසරේදී 8 වන ශ්‍රේණියට මෙම පාසලට ඇතුළත් වී ඇත්තේ අනාගතය පිළිබඳ අපේක්ෂා රැසක් සිත දරාගෙනය. තම විෂය කරුණු පිළිබඳ මනා දක්ෂතාවක් දැක්වූ ඇය, බාහිර උපකාරක පන්ති සඳහා යොමු නොවූ අතර, 11 වන ශ්‍රේණියට පා තැබීමත් සමඟ ඇගේ ජීවිතයේ කණගාටුදායක පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ වී තිබේ.
රුචිකාගේ 11 වන ශ්‍රේණියේ පන්ති භාර ගුරුතුමිය වූ ගණිතය විෂය ඉගැන්වූ ගුරුවරිය, ඇය ගණිතයට දුර්වල බව පවසමින් නිරන්තරයෙන් දෝෂාරෝපණය කර ඇති බව ශිෂ්‍යාව තම මවට පවසා තිබිණි.
එම ගුරුවරියගේ හැසිරීම හේතුවෙන් පන්තිය තුළදී දැඩි අවමානයට සහ මානසික පීඩනයට ලක් වූ බව ඇය සඳහන් කර ඇත. රුචිකාගේ මව පවසන පරිදි, ගණිතය හැර අනෙකුත් සියලුම විෂයයන් සඳහා ඇය ඉහළ ලකුණු ලබාගෙන ඇති අතර, ගුරුවරියගේ ඉගැන්වීම් නිසි ලෙස අවබෝධ කරගත නොහැකි වූ බව ශිෂ්‍යාව නිතර පවසා තිබේ. තම දියණිය උපකාරක පන්තිවලට සහභාගී නොවූ බැවින්, ගුරුවරිය සිය ඉගැන්වීමේ දුර්වලතා වසා ගැනීමට දරුවාට අනවශ්‍ය මානසික පීඩනයක් එල්ල කළ බව මව විශ්වාස කරයි.
මෙම ගණිත ගුරුවරිය විසින් විෂයට දුර්වල සිසුන් වෙනුවෙන් පාසල ආරම්භ වීමට පෙර අමතර පන්තියක් පවත්වාගෙන ගොස් ඇති අතර, ඒ සඳහා රුචිකාට සහ තවත් සිසුන් කිහිප දෙනෙකුට සහභාගී වන ලෙස දන්වා තිබී ඇත. දින 48ක පාසල් කාල සීමාව තුළ, අසනීප තත්ත්වයන් හේතුවෙන් දින අටක් පාසල් පැමිණීමට නොහැකි වූ රුචිකා, ඒ පිළිබඳ වෛද්‍ය සහතික ඉදිරිපත් කිරීමට පෙර, 11 වන ශ්‍රේණියේ අංශ ප්‍රධාන පූජ්‍ය දොඩම්පේ සද්ධාවිමල හිමියන් වෙත යොමු කර තිබේ. එහිදී එම අංශ ප්‍රධානී හිමියන් විසින් ඇයට වේවැලකින් පහර දී ඇති බව වාර්තා වන අතර, එම සිදුවීමෙන් පසු ඇය දැඩි මානසික කම්පනයකට ලක්ව පාසල් යාමට අකමැත්තක් දක්වා ඇත.
එම පාසලේ 11 වන ශ්‍රේණිය සඳහා පන්ති 18ක් පවතින අතර, ඉන් 11T ලෙස නම් කරන ලද පන්තිය වෙන් කර ඇත්තේ ඉගෙනීමට දුර්වල යැයි සලකන සිසුන් සඳහා බව රුචිකාගේ මව පවසයි. රුචිකාව එම පන්තියට මාරු කරන බවට ගණිත ගුරුවරිය නිරන්තරයෙන් තර්ජනය කිරීම හේතුවෙන් ඇය දැඩි මානසික පීඩනයකින් පසු වූ බවද මව සඳහන් කරයි.
සිය දියණියගේ මරණය සිදුවී සැප්තැම්බර් 18 වන දිනට දින 50ක් ගත වී ඇතත්, ඊට සෘජුව හෝ වක්‍රව දායක වූවන්ට එරෙහිව මෙතෙක් කිසිදු පියවරක් ගෙන නොමැති බව රුචිකාගේ දෙමාපියෝ අවධාරණය කරති. ජාතික පාසල් අධ්‍යක්ෂවරයා විසින් කලාප කාර්යාලයට කරන ලද ඉල්ලීමකට අනුව, ශිෂ්‍යාවගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් පාසලෙන් එල්ල වූ පීඩනය පිළිබඳව පරීක්ෂණයක් සඳහා 2025 අගෝස්තු 22 වන දින තමන් කැඳවූ බව ශිෂ්‍යාවගේ පියා, ඒ. ඒ. සුමනසිරි අමරසිංහ මහතා ප්‍රකාශ කළේය. එහෙත්, ජාතික පාසල් අධ්‍යක්ෂවරයා විසින් එම පරීක්ෂණයට අදාළ ලිපිය නිකුත් කර ඇත්තේ 2025 ජූලි 31 වන දින බවද ඔහු හෙළි කළේය.
මෙම පරීක්ෂණය අතිශයින්ම පක්ෂග්‍රාහී ලෙස සිදු වූ බව අමරසිංහ මහතා චෝදනා කරයි. හෝමාගම කලාප අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂවරයා, විදුහල්පතිවරයා ඉදිරිපිටදීම තම බිරිඳට එම ස්ථානයෙන් ඉවත් වන ලෙස දැන්වූ බවත්, තමන් සාධාරණ පරීක්ෂණයක් ඉල්ලා සිටි නිසා දින 22කට පසුව පරීක්ෂණය පැවැත්වූ බවත් ඔහු පැවසීය.
චෝදනාවට ලක්වූ ගුරුවරුන් පාසලෙන් ස්ථාන මාරු නොකර පරීක්ෂණ පැවැත්වීමෙන් සාධාරණයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැකි බවත්, 2009 පෙබරවාරි 20 දිනැති ගැසට් පත්‍රයේ 195 සහ 196 වගන්තිවලට අනුව එවැනි අවස්ථාවකදී චූදිත ගුරුවරුන් මාරු කර පරීක්ෂණය පැවැත්විය යුතු බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි.
ලංකා ගුරු සංගමයේ ප්‍රධාන ලේකම් ජෝසප් ස්ටාලින් මහතා පෙන්වා දෙන පරිදි, මහින්ද රාජපක්ෂ විද්‍යාලයේ විදුහල්පතිවරයා අධ්‍යාපන පරිපාලන සේවයේ I ශ්‍රේණියේ නිලධාරියෙකු වන අතර, කලාප අධ්‍යක්ෂවරයා ඊට වඩා පහළ ශ්‍රේණියක සිටීම හේතුවෙන් සාධාරණ පරීක්ෂණයක් අපේක්ෂා කළ නොහැක. මේ නිසා, අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයා, ලේකම්වරයා සහ රාජ්‍ය පරිපාලන දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන්ගෙන් සමන්විත ස්වාධීන කණ්ඩායමක් මඟින් විධිමත් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස අමරසිංහ මහතා ඉල්ලා සිටී.
සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් අප කළ විමසීමකදී, 11 වන ශ්‍රේණියේ අංශ ප්‍රධානී සද්ධාවිමල හිමියන් “මම ඒ ශිෂ්‍යාවට ගැහුවේ නැහැ, ඕවා මිනිස්සු කියන කතා” යැයි පවසමින් චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කළේය. චෝදනාවට ලක්වූ ගණිත ගුරුවරිය වන ජයන්ති කුමාරි ගමගේ මහත්මියගෙන් අප කළ විමසීමකදී ඇය ඊට ප්‍රතිචාර නොදැක්වූවාය. විදුහල්පති සරත් බන්දු මහතාගෙන් විමසූ විට, “මේ ගැන අමාත්‍යාංශයෙන් පරීක්ෂණයක් කරනවා” යැයි පවසා දුරකථනය විසන්ධි කළ අතර, නැවත ඇමතූ විට “ඇයි මගෙන් ඕවා අහන්නේ?” යැයි පවසා නැවතත් දුරකථනය විසන්ධි කළේය. පසුව ඔහු අමාත්‍යාංශය සහ කලාප කාර්යාලය මගින් පරීක්ෂණ සිදු කරන බවත්, ඒවා අවසන් වන තුරු තීරණ ගත නොහැකි බවත් පැවසීය.
හිටපු මානව හිමිකම් කොමසාරිස්, නීතිඥ ආචාර්ය ප්‍රතිභා මහානාමහේවා මහතා මේ පිළිබඳව අදහස් දක්වමින්, 1978 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ IV වන වගන්තියට අනුව සෑම රාජ්‍ය නිලධාරියකුම, විශේෂයෙන්ම විදුහල්පතිවරයකු දරුවන්ගේ මානව හිමිකම් සුරැකීමට බැඳී සිටින බව අවධාරණය කළේය. දරුවන්ට ‘ඒ’ නවයක් ගැනීමට බල කිරීම වැනි ක්‍රියා මගින් මානසික පීඩනයක් එල්ල කිරීම මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීමක් වන අතර, දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 308(අ)(1) වගන්තිය යටතේ එවැනි කෲර ක්‍රියා සඳහා වසර 2 සිට 10 දක්වා සිර දඬුවම් නියම කළ හැකි බවද ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.
හෝමාගම කලාප අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂ හේමන්ත ගමගේ මහතාගෙන් විමසූ විට, “මහින්ද රාජපක්ෂ විද්‍යාලයේ සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් අමාත්‍යාංශය සහ කලාප කාර්යාලය පරීක්ෂණ පැවැත්වූවා. එහිදී ජ්‍යෙෂ්ඨ, කනිෂ්ඨ භේදයක් බලපෑවේ නැහැ” යැයි පැවසූ අතර, “මෙවැනි දේවල් ප්‍රසිද්ධ කරන්න හෝ වාර්තා කරන්න එපා” යැයිද උපදෙස් දුන්නේය. මේ අතර, රුචිකාගේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ස්වාධීන පරීක්ෂණයක් පැවැත්වීම සඳහා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් කමිටුවක් පත් කර ඇති බවත්, ජාතික ළමා ආරක්ෂක අධිකාරිය විසින් මීගොඩ පොලීසියෙන් මේ පිළිබඳව පසු විපරම් කරන ලෙසත් ඉල්ලා ඇති බව වාර්තා වේ.
පාසලක් යනු දරුවකුට කිසිසේත්ම අනාරක්ෂිත ස්ථානයක් නොවිය යුතු අතර, විදුහල්පතිවරයා සහ ගුරුවරුන් කෙරෙහි දෙමාපියන් තම දරුවන් භාර කරන්නේ ඉමහත් විශ්වාසයකිනි. එසේ වුවද, පාසල් පරිසරය තුළ දරුවකු ශාරීරික, මානසික හෝ ලිංගික හිංසනයකට ලක්වීම හෝ නොසලකා හැරීමකට ලක්වීම කිසි විටෙකත් යටපත් කළ යුතු කාරණයක් නොවේ. එවැනි සිදුවීමක් හමුවේ පාසලේ ප්‍රධානියා ලෙස විදුහල්පතිවරයා සෘජුවම වගකීම භාර ගනිමින් කඩිනම් ක්‍රියාමාර්ග ගත යුතු අතර, එය නොසලකා හැරීම සමස්ත පාසල් පද්ධතියේම බිඳවැටීමට හේතු විය හැක.
